เพลงเขมรเหลือง เถา

เพลงเขมรเหลือง เถา

ประวัติและที่มาของทำนอง

เพลงเขมรเหลือง อัตรา ๒ ชั้นของเก่า ประเภทหน้าทับปรบไก่ มี ๒ ท่อน ท่อนที่ ๑ มี ๗ จังหวะ ท่อนที่ ๒ มี ๔ จังหวะ ใช้ร้องอยู่ในเพลงตับและบรรเลงออกภาษา นายมนตรี ตราโมท ได้นำเพลงนี้มาแต่งขยายขึ้นเป็นอัตรา ๓ ชั้น และตัดลงเป็นชั้นเดียว ครบเป็นเพลงเถา เมื่อพ.ศ.๒๔๗๙
ได้พยายามดำเนินทำนองให้ใกล้เคียงของเดิมมากที่สุด
ต่อมา พ.ศ.๒๔๙๖ ครูเฉลิม บัวทั่ง เมื่อครั้งเป็นผู้ควบคุมวงดนตรีไทยของกรมตำรวจ ได้นำเพลงเขมรเหลือง อัตรา ๒ ชั้นของเดิม มาแต่งขยายขึ้นเป็นอัตรา ๓ ชั้น และตัดลงเป็นชั้นเดียว ครบเป็นเพลงเถาอีกทางหนึ่ง คณะเสริมมิตรบรรเลงบันทึกเสียงเพลงนี้เมื่อวันที่ ๑๐ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๑๑ นางบุญชู ทองเชื้อ เป็นผู้ขับร้อง

บทร้องเพลงเขมรเหลือง เถา
บทร้องที่ ๑

๓ ชั้น บัดนั้น เดโชได้ฟังก็ใจหาย
ครั้งนี้แสนเจ็บแสนอาย อยากจะตายไม่อยู่ดูหน้าคน
๒ ชั้น จึงว่าดูราพระร่วงเจ้า จงเอาบุญคุณข้าสักหน
ข้านี้ถึงที่อับจน เสียกลเสียทหารชาญยุทธ
ชั้นเดียว ข้าเป็นผู้ผิดคิดร้าย มาดหมายฆ่าท่านเป็นที่สุด
ขอตายด้วยคมอาวุธ จงสั่งให้กุดหัวพลัน

บทละครรำเรื่องพระร่วง
หรือกลอนบทละครเรื่องขอมดำดิน
พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๖

บทร้องที่ ๒

๓ ชั้น พรั่งพร้อมบรรดาเสนามาตย์ บังคมบาทจอมไผทไพศาล
สถิตอยู่ท่ามกลางบริพาร ดูดังมัฆวานเทวินทร์
๒ ชั้น พระเดชพระจอมขอมไซร้ แผ่ไปไกลรอบขอบเขตสิ้น
ญวนลานชาวไทยในแดนดิน โอนอินทรีย์นบอภิวันท์

ชั้นเดียว ขณะนั้นเหลือบเห็นนายทหาร มากราบกรานก้มหน้ากายาสั่น
มีดำรัสตรัสถามความพลัน เสนีคนขยันจงเล่ามา

บทละครรำเรื่องพระร่วง
หรือกลอนบทละครเรื่องขอมดำดิน
พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๖