เพลงกระเรียนทอง เถา

เพลงกาเรียนทอง เถา

ประวัติและความเป็นมาของทำนอง

เพลงกาเรียนทอง อัตรา ๒ ชั้น ของเก่า ประเภทหน้าทับปรบไก่ มีท่อนเดียว ๔ จังหวะ เป็นเพลงที่นิยมร้องและบรรเลงกันแพร่หลาย และใช้ในการแสดงโขนละคร
นายมนตรี ตราโมท ได้นำมาแต่งขยายขึ้นเป็นอัตรา ๓ ชั้น และตัดลงเป็นชั้นเดียว ทั้งทางร้องและทางดนตรี ครบเป็นเพลงเถา ประมาณ ๒๔๖๙
นอกจากนี้ยังมีผู้คิดแต่งขึ้นอีกหลายทาง ที่สำคัญมากอีกทางหนึ่งคือของหลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง)แต่งไว้เมื่อ พ.ศ.๒๔๗๐ ก็เป็นที่นิยมมากเช่นกัน

บทร้องเพลงกาเรียนทอง เถา
บทร้องที่ ๑

๓ ชั้น เหลือบเห็นกวางขำดำขลับ งามสรรพสะพรั่งดังเลขา
งามเขาเป็นกิ่งกาญจนา งามตานิลรัตน์รูจี
๒ ชั้น คอโก่งเป็นวงราววาด รูปสะอาดราวนางสำอางศรี
เหลียวหน้ามาดูภูมี งามดังนารีชำเลืองอาย
ชั้นเดียว ยามวิ่งวิ่งเร็วดังลมส่ง ตัดตรงมุ่งพลันผันผาย
จอมกษัตริย์เร่งรัถพรรณราย กระทั่งถึงชายไพรวัน

บทละครเรื่องศกุนตลา
พระราชนิพนธ์ ในรัชกาลที่ ๖
บทร้องที่ ๒
๓ ชั้น ราชะอันพระธิดาไท้ รูปเห็นแล้วพอใจเป็นหนักหนา
ผิวพักตร์ผ่องพรรณดังจันทรา ลักขณาราวพระศรีอวตาร
๒ ชั้น กิริยามารยาทพิลาสล้ำ ทั้งวาจาน้ำคำก็อ่อนหวาน
อีกทรงธรรมกำกับในสันดาน เห็นเป็นยอดนงคราญในโลกนี้
ชั้นเดียว เหตุไฉนท้าวไทไม่หาคู่ มาสมสู่อยู่ครองมารศรี
อันองค์พระธิดายอดนารี จะอยู่หมันเช่นนี้น่าเสียใจ

บทละครเรื่องสาวิตรี
พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๖